Urzędy
Kompendium standardów w mediach
Biuro KRRiT opracowało kompendium standardów w mediach.
Poszukiwanie prawdy
Dziennikarz powinien w swojej pracy stawiać sobie pytanie dotyczące prawdy. Nie może pytania o prawdę pominąć w konstruowaniu swojego dzieła prasowego. Prawdę należy rozumieć jako hipotezę, której się dowodzi lub falsyfikuje w procesie sprawdzania.
Chodzi zatem o podjęcie próby dojścia do jakiegoś rozstrzygnięcia przeprowadzając analizę, sprawdzenie, weryfikację, konfrontację itd. Przeciwieństwem tego działania jest budowanie materiału prasowego pod tezę przyjętą z góry i dopasowywanie elementów składowych materiału do zarysowanego scenariusza.
Zawód zaufania publicznego
Dziennikarstwo aspiruje do miana zawodu zaufania publicznego.
Należy wymagać, żeby dziennikarze wykonywali swoją pracę rzetelnie, czyli z dochowaniem staranności i profesjonalnie, a więc:
- sprawdzali fakty,
- starali się dotrzeć do źródeł informacji,
- przepytali świadków,
- wykonali research,
- skonfrontowali ze sobą różne opinie,
- wpletli background,
- zweryfikowali pogłoski, pominęli fake newsy itd.
Zawód dziennikarza, jak każdy inny, opiera się na znajomości warsztatu.
Zakres wykonywanego zawodu
Nie jest zadaniem dziennikarza zajmowanie strony w sporach społecznych, ani bycie rzecznikiem jakichkolwiek ruchów masowych, ani tym bardziej organizacji, czy partii politycznych.
Wychodzenie poza ramy zakresu zawodu można uznać za brak profesjonalizmu.
Informacje a emocje
Zadaniem dziennikarzy jest przekazywanie informacji, ale także opinii i stanów emocji społecznych.
Należy jednak rozdzielać od siebie te sfery, a więc unikać mieszania informacji z opiniami, czy emocjami. Brak dbałości o precyzję w tym względzie może powodować powstawanie mylnego opisu wydarzeń.
Mylenie różnych form dziennikarskich
W celu uzyskania poprawnego obrazu medialnego należy dbać o formę przekazu dziennikarskiego.
- Powinno się precyzyjnie oddzielać prezentowaną informację od indywidualnego i redakcyjnego komentarza. Prezentacja poglądów dziennikarza lub redakcji może być publikowana jedynie jako felieton lub jako redakcyjny komentarz.
- Należy używać nazw form dziennikarskich stosownie do prezentowanych treści. Przykładowo, felieton lub interwencja dziennikarska to są inne formy materiału dziennikarskiego i różną się od reportażu, którego odmienne znaczenie jest utrwalone w odbiorze społecznym.
- Niedozwolone jest ukrywanie materiału sponsorowanego i publikowanie go pod płaszczykiem jakiejś formy dziennikarskiej, np. rozmowy redakcyjnej.
Intencje
Od dziennikarza można oczekiwać, że swoją pracę będzie podejmował w dobrej intencji na rzecz i dla dobra ogółu. Za złe intencje można uznać m.in.: sztuczne podgrzewanie emocji oraz bezpodstawne podważanie autorytetów.
Opinia społeczna
Dziennikarze przedstawiają się jako ci, którzy – w imieniu i na rzecz odbiorców – zbierają informacje i przekazują fakty, ale także opinie i emocje społeczne. Można więc oczekiwać, że oddzielają swój prywatny i redakcyjny ogląd sytuacji od oceny rzeczywistości, którą da się zaobserwować u odbiorców..
Społeczeństwo wytwarza jakąś zbiorową ocenę rzeczywistości i właśnie to – w interesie ogólnym – powinni pokazywać dziennikarze.
Aspiracyjność
Dziennikarze publikują oceny wydarzeń i nierzadko zajmują stanowiska w wielu istotnych społecznie sprawach. Muszą się więc liczyć z tym, że z tego powodu mogą być wzorcem do naśladowania przez publiczność.
Media wytwarzają tak zwaną aspiracyjność o odbiorców, którą należy rozumieć jako pragnienie realizacji ambitnych planów wyznaczonych przez autorytety. Należy oczekiwać, że dziennikarze będą brali pod uwagę swoją rolę liderów społecznych i mają świadomość odpowiedzialności za treści publikowane przez siebie.
Wolność słowa
W rzeczywistości społecznej zderzają się, jak płyty tektoniczne, takie wartości jak wolność słowa i ochrona dóbr osobistych. Obowiązkiem dziennikarza jest każdorazowe branie pod uwagę obu tych wartości.
Fake newsy
Dziennikarze nie mogą być w żadnym przypadku przekaźnikami nieprawdziwych informacji.
Rynek mediów
Media w istotnym stopniu tworzą świadomość społeczną, dlatego organizacja rynku mediów powinna uwzględniać wpływ mediów na życie polityczne i gospodarcze kraju.
